0
Izložba ,,Nadežda Petrović: bez boje“ na kojoj su predstavljeni crteži slavne slikarke koji se čuvaju u Кolekciji Narodnog muzeja Srbije, otvorena je u Umetničkoj galeriji ,,Nadežda Petrović“ u Čačku.
Izložbu su svečano otvorili direktor Umetničke galerije ,,Nadežda Petrović“ Branko Ćalović , kustoskinja i autorka izložbe Evgenija Blanuša i direktorka Narodnog muzeja Srbije Bojana Borić Brešković.
Ćalović je rekao da se nada da su se svi ove godine, kada se obeležava 150 godina od rođenja Nadežde Petrović, na dostojan način odužili njenom velikom imenu i umetničkom delu.
– Svi mi smo navikli na Nadeždin kolorit i gestuoznost, na Nadeždu sa bojom, na Gračanicu, Dereglije na Savi, Bulonjsku šumu, a sada imamo prilike da vidimo i dragocene crteže koji se čuvaju u fundusu Narodnog muzeja Srbije i koji su upravno namenski za Nadeždin jubilej ove godine dostupni široj publici s obzirom da su se ranije mogli videti samo pojedinačno i ne ovako grupisani – rekao je Ćalović.
Кustoskinja izložbe Evgenija Blanuša, muzejska savetnica Narodnog muzeja Srbije, objasnila je da nema direktnih analogija između Nadeždinih crteža i slikarskih dela jer se ona nije crtežom pripremala za sliku već joj crteži služili prvenstveno za vežbanje ruke.
– U njima se može otkriti poimanje slobode modernističkog načina izražavanja, suprotno tadašnjim važećim akademskim načelima. Nežnost koju nije posedovala u slikarstvu odrazila se upravo u crtežima. Ona uglavnom nije crtala na onaj piktoralni način kako su to radili neki drugi veliki slikari. Međutim, crteži se ne mogu izostaviti jer oni na svoj način dokumentuju karakteristike njenog stvaralaštva i pokazuju njenu elementarnu predispoziciju prema slikanju.
U crtačkom opusu Nadežde Petrović, istakla je Blanuša, mogu se uočiti različite grupe radova.
– Sa jedne strane tvrđi, oštriji i više grafički crteži poput brojnih aktova koji potiču iz vremena njenog školovanja u Minhenu, ali iz kasnijeg perioda, rađeni po modelima koji imaju karakter studijskih radova nastalih u serijama. Sa druge strane, to su fluidni crteži, nežne grafičke izmaglice u kojima je Nadežda lakom rukom i tankom linijama dotigla ono što se metaforički može postaviti u dilemu odnosa stvarnog i nestvarnog. Njeni crteži nisu edukativni, narativni, istraživački već izražajni i imaju podlogu koja je čisto estetska.
Bojana Borić Brešković je rekal da je reč o crtežima kao mediju po sebi, od beležaka do studijskih radova upućujući na značaj crteža u odnosu na slikarski opus Nadežde Petrović koji se čuva u Zbirci crteža i grafika jugoslovenskih umetnika 20. veka.
To su 173 rada, dok je na izložbi prikazano 75 crteža izrađenih olovkom, ugljenom i tušem. Obuhvataju period od 1894. do 1912. godine. Čuvaju se kao pojedinačna dela i u blokovima. Nastali su tokom Nadeždinog rada u Beogradu i na njenim studijskim putovanjima po Srbiji i Rimu. Na njima su zabeleženi portreti, studije ljudskog tela, predeli, vedute, upečatljivi profani i sakralni objekti, prizori iz života.
Dodatna ekskluziva izložbe je izloženi crtež Nadeždinog oca Dimitrija Mite Petrovića. Na njemu je portret male Nadežde. Nastao je oko 1878. godine kada Nadežda ima pet godina i sa porodicom živi u Čačku.
Izložba je otvorena do 20. januara 2024. godine u prostoru Galerije „Risim“.
Bonus video: Godina cirkusa – Corax kalendar 2024.