0
Retrospektiva filmova jugoslovenskog crnog talasa pod naslovom "Black Wave to White Ray" biće održana u Muzeju moderne umetnosti MoMA u Njujorku od 7. do 21. septembra, najavljeno je na sajtu ove instititucije.
Biće prikazano 15 filmova prema izboru Mina Radovića, istoričara filma i jednog od organizatora izložbe.
Mina Radović je za „Danas“ podsetio da je „termin Crni talas 1969. godine skovao kritičar Vladimir Jovičić iz prezira prema tadašnjim filmovima jugoslovenske kinematografije koja je, po njegovom mišljenju, postala nezdravo fiksirana na mračnu stranu ljudskog iskustva“.
Filmski stvaraoci kao što su Dušan Makavejev, Aleksandar Petrović i Živojin Pavlović bavili su se tabu temama poput seksa, rata i društvenog otuđenja sa karakterističnim crnim humorom i briljantnim invencijama u kinematografskoj formi. Iako su mnogi od ovih filmova bili zabranjeni ili cenzurisani od socijalističkih vlasti, oni su privukli dovoljno međunarodne pažnje da postignu meru slobode nezamislivu u drugim zemljama istočnog bloka. Nažalost, mnogi od ovih filmova su nestali iz distribucije kada se nacionalna vlada srušila usred građanskih ratova 1990-ih.
– Program retrospektive je preliminarni pokušaj da se povrati deo tog izgubljenog dela – poručuju iz MoME.
Istoričar filma i jedan od organizatora izložbe Mina Radović, koji, inače, živi i radi u Londonu, kaže da je ideja koncepta programa u Momi, “da se ljudima pribiliži i da ih upozna sa raznovrsnošću, lepotom, jedinstvenom dubinom i neverovatnom širinom jugoslovenskog filmskog stvaralaštva 60 -ih godina, od samih početaka novog filma u delima Aleksandra Petrovića i Boštjana Hladnika, do čuvenog crnog talasa na kraju decenije.
Filmovi koji će biti prikazani su Tri (Aleksandar Petrović), Ponedeljak ili Utorak (Vatroslav Mimica), Ljubavni slučaj ili tragedija službenice P.T.T. (Dušan Makavejev), Ples v dežju (Boštjan Hladnik), Podne (Puriša Đorđević), Kad budem mrtav i beo (Živojin Pavlovič), Praznik (Đorđe Kadijević), Skupljači perja (Aleksandar Petrović), Memento (Dimitrii Osmani), Roj (Miodrag Popović), Mali vojnici (Bahrudin Čengić), Čudna devojka (Jovan Živanović), Grad (Marko Babac, Živojin Pavlović, Vojislav ‘Kokan’ Rakonjac), Po isti poti se ne vračaj (Jože Babič), Sveti pesak (Miroslav Antić).
Bonus video: „Čuvari formule“ u Sarajevu