„Čuvajte mi Jugoslaviju“ – izložba na 90 godina od atentata na kralja Aleksandra Karađorđevića

Emisije Autor: TV Nova 01. nov 202406:28

U Muzeju Jugoslavije u toku je izložba "Čuvajte mi Jugoslaviju“ - povodom 90 godina od atentata na kralja Aleksandra I Karađorđevića, koji je ubijen u Marseju 1934. godine. Na izložbi je predstavljena njegova uniforma i eksponati koje javnost do sada nije videla.

„Čuvajte mi Jugoslaviju“ bavi se kulturom sećanja na kralja Aleksandra I Karađorđevića. Brojni lični predmeti, portreti, skulpture samo su deo ove postavke. Posebno mesto zauzima uniforma koju je kralj nosio kada je ubijen, a ekskluziva postavke stiže iz Marseja.

„Posmrtne maske koje nam zahvaljujući pozajmici Muzeja u Marseju stigle u Beograd i po prvi put su u javnosti ovde predstavljene, zatim, makete spomenika iz Marseja i Pariza, tu su i predmeti koji na neki način ilustruju put tela kralja Aleksandra od Pariza do Jugoslavije, tu je i maketa razarača kojim je on otišao za Francusku i kojim je njegovo telo vraćeno“, rekla je BIljana Crvenković, koautorka ove izložbe.

Obilje fografija, filmova, kao i maketa spomenika koji su podizani na teritoriji Kraljevine Jugoslavije nakon atentata čine još jednu celinu ove postavke. Kao i segment pripreme same sahrane koji je prikazan kroz veliki broj crteža i sačuvanih dokumenata.

„Nikola Krasnov koji je radio enterijere kako su trebali da izgledaju recimo Saborna crkva za vreme sahrane, kako je trebalo da izgleda dvor, možda ste primetili da su sa ljubičastom pozadinom, sa ljubičastim draperijama, pa smo i mi odabrali da i sama postavka bude u tim tonovima“, kaže Crvenković.

Izložba prati i period nakon ubistva i kako je njegov lik korišćen u očuvanju državne zajednice. Izloženi su predmeti iz domaćinstva koji su nosili uspomenu na kralja, a sačuvane su i pesme.

„To su ukrasna platna koja su vezena i stavljena na zid iznad šporeta ili u trpezariji kako bi sačuvala zid od prljanja, ali dozirnice sa patriotskim motivima posebno sa kraljevskom porodicom i kraljem Aleksandrom su stajale na nekom najreprezentativnijem mestu. A nakon 34-te on postaje taj nebeski čuvar jugoslovenske zajednice, pa su najčešće takve dozirnice izlagane u kući i često čuvane“, rekla je Aleksandra Momčilović Jovanović, koautorka izložbe.

Ono što se takođe pripisuje kralju Aleksandru I jesu i poslednje reči koje je izgovorio, koje nose snažnu poruku, a po kojoj ova izložba nosi naziv.

„Navodno je te reči čuo Jeftić on je bio funkcioner u vladi, navodno je pročitao te reči sa usana umirućeg kralja, ali to je bio i vrlo zgodan slogan da se plasira na svim nivoima u društvu“, kaže Momčilović Jovanović.

Izložbu „Čuvajte mi Jugoslaviju“ povodom devet decenija od ubistva kralja Aleksandra I Karađorđevića možete pogledati u Muzeju Jugoslavije sve do 31. marta sledeće godine.))

Prilog Tee Nikolić iz emisije „Među nama“ pogledajte na početku ove vesti.