5
Prvi Matabele rat, vođen između 1893. i 1894. godine, predvideo je budućnost.
U svojoj uvodnoj bici, otprilike 700 vojnika, paravojnih jedinica i afričkih pomoćnih snaga u savezu sa Britanskom južnoafričkom kompanijom koristilo je pet “maksim” mitraljeza — prvog potpuno automatskog oružja na svetu — kako bi odbili preko 5.000 Ndebele ratnika, od kojih je oko 1.500 poginulo.
Na suprotnoj strani je poginulo samo nekoliko britanskih vojnika. Brutalna era rovovskog ratovanja koju je mitraljez “maksim” uveo postala je potpuno očigledna tek u Prvom svetskom ratu. Ipak, početni izveštaji o njegovoj jedinstvenoj efikasnosti tačno su predvideli kraj konjice, ključnog dela borbenih snaga još od Gvozdenog doba.
Danas stojimo na ivici još značajnije revolucije u ratovanju. Novi talas rata se približava. Sistemi autonomnog oružja pokretani veštačkom inteligencijom postaju globalni. A američka vojska nije spremna za to, piše Njujork tajms.
Pre nekoliko nedelja, svet je doživeo još jedan trenutak poput prvog korišćenja “maksima”: Ukrajinska vojska je evakuisala američke “M1A1 abrams” borbene tenkove sa linija fronta nakon što su mnogi od njih navodno uništeni ruskim kamikaza dronovima. Povlačenje jednog od najnaprednijih borbenih tenkova na svetu u ratu sa dronovima pokretanim veštačkom inteligencijom predviđa kraj jednog veka mehanizovanog ratovanja sa posadom kakvo poznajemo.
Kao i druga bespilotna vozila koja teže visokom nivou autonomije, ovi ruski dronovi se ne oslanjaju na komplikovane jezičke modele ili sličnu veštačku inteligenciju poznatu civilnim potrošačima, već na tehnologiju poput mašinskog učenja koja pomaže u identifikaciji, traženju i uništavanju ciljeva. Čak i oni uređaji koji nisu potpuno vođeni veštačkom inteligencijom sve više koriste veštačku inteligenciju i srodne tehnologije za ciljanje, senzore i navođenje.
Tehno-skeptici koji se protive upotrebi veštačke inteligencije u ratovanju ne primećuju stvarnost da su autonomni sistemi već svuda — i da tehnologija sve više ide u korist tih sistema. Navodna upotreba dronova napunjenih eksplozivom od strane Hezbolaha raselila je najmanje 60.000 Izraelaca južno od granice sa Libanom.
Huti pobunjenici koriste daljinski kontrolisane morske dronove kako bi ugrozili brodski prevoz koji prolazi kroz Crveno more, ostavivši mnoge brodove uništene.
U napadima 7. oktobra, Hamas je koristio kvadkopter dronove — koji su verovatno koristili neke sposobnosti veštačke inteligencije — kako bi onesposobili izraelske nadzorne tornjeve duž zida na granici sa Gazom, omogućavajući najmanje 1.500 boraca da pređu modernu Mažino liniju i ubiju preko 1.000 Izraelaca, što je dovelo do najgore eskalacije nasilja u Izraelu i palestinskim teritorijama od arapsko-izraelskog rata 1973. godine.
pročitajte još:
Ipak, dok se ovo dešava, Pentagon i dalje pretežno troši svoje dolare na zastarele sisteme naoružanja. Nastavlja da se oslanja na zastareli i skupi tehnički proizvodni sistem za kupovinu tenkova, brodova i nosača aviona koje nove generacije oružja — autonomne i hipersonične — mogu demonstrativno da unište.
Uzmimo za primer F-35, vrhunskog nebeskog predatora. Lovac pete generacije sa stealt tehnologijom poznat je kao “leteći kompjuter” zbog svoje sposobnosti da spaja podatke sa senzora sa naprednim oružjem.
Ipak, ovaj program od 2 triliona dolara je proizveo borbene avione sa manje procesorske snage nego mnogi pametni telefoni. To je rezultat tehnološkog proizvodnog sistema prilagođenog vojsci i odvojenog od ekosistema potrošačke tehnologije.
Dizajn F-35 je uglavnom zamrznut 2001. godine, kada je Pentagon dodelio ugovor Lokid Martinu. Do trenutka kada je prvi F-35 krenuo niz pistu, savremena tehnologija je već daleko nadmašila taj avion.
Ove godine stiže iPhone 16. Danas, F-35 polako napreduje kroz svoju treću tehnološku nadogradnju sa novijim, ali daleko od najsavremenijih procesora. Osnovni problem je što ovaj spori ciklus osvežavanja hardvera sprečava F-35 da u potpunosti iskoristi ubrzane napretke u veštačkoj inteligenciji.
Njujork tajms piše da su američkoj vojsci potrebne jedinstvene platforme, kao što su stealt lovci i podmornice, kao i novije tehnologije, uključujući dronove. Svi sistemi naoružanja, stari ili novi, moraju u potpunosti iskoristiti softversku i AI revoluciju — revoluciju koju prvenstveno pokreće Silicijumska dolina, a ne veliki, tradicionalni odbrambeni snabdevači.
Postoji napredak. Spajanje ova dva sistema tehnološke proizvodnje — jednog za vojsku, drugog za sve ostalo — sada je glavni cilj Pentagona.
Pokrenuta 2015. godine, Pentagonova Jedinica za inovacije u odbrani (DIU), sa sedištem u Silicijumskoj dolini, donosi inovativnu komercijalnu tehnologiju u vojsku, uključujući veštačku inteligenciju. Funkcioniše više kao firma rizičnog kapitala nego kao vojni program. DIU. je stvorio brži način za startape da sklapaju ugovore sa vojskom, koji danas koristi američko Ministarstvo odbrane za nabavku tehnologije vredne 70 milijardi dolara.
Ipak, ostalo je još mnogo toga da se uradi. Dok je budžet DIU-a više od 30 puta veći nego što je bio u prvoj punoj godini rada, sada iznosi skoro milijardu dolara godišnje, Pentagon troši samo peni na inovacije za svaki dolar koji baci na stare sisteme.
Kini, naravno, nije potreban DIU; Si Đinping i njegov prethodnik Hu Đintao dali su mandat za to da civilna tehnologija bude dostupna Narodnooslobodilačkoj vojsci. Ova državna ekonomija odozgo nadole juri za kvantnim kompjuterima, nuklearnim hipersoničnim oružjem i izbacuje u orbitu sopstvenih 13.000 satelita koji su ekvivalent Starlink-u.
Ovo je civilizacijska trka u kojoj se nalazimo, piše Njujork tajms.
“Vodeći inženjeri su željni da rade na problemima koji su važni za očuvanje demokratije. Sada je pitanje da li možemo da postignemo ovu transformaciju na vreme da odvratimo sledeći rat velikih sila i pobedimo u ograničenijim sukobima koji prete da obuhvate SAD i naše saveznike”, navodi sajt.
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare
