Mađarski premijer Viktor Orban, veliki prijatelj Srbije ili možda bolje reći predsednika Srbije Aleksandra Vučića, nosio je nedavno na jednoj fudbalskoj utakmici šal na kojem je ucrtana mapa velike Mađarske. Ona predstavlja nekadašnju teritoriju ove države, čiji su delovi nakon Prvog svetskog rata pripojeni Sloveniji, Rumuniji, Ukrajini, Hrvatskoj, Slovačkoj, Austriji i Srbiji. To nije prvi put da Orban iskazuje teritorijalne pretenzije prema državama regiona, a nije prvi put i da se srpski zvaničnici na to prave “gluvi, slepi i nemi”.
Navijački šal Orban je nosio u videu koji je objavljen 21. novembra na njegovom Instagram nalogu, nakon susreta sa mađarskim fudbalskim igračem Balažom Džudžakom.
Gotovo sve države su reagovale. Ukrajina je najavila da će pozvati mađarskog ambasadora, kako bi protestovala zbog Orbanovog šala. Osude su stigle i od rumunskih, slovačkih i hrvatskih zvaničnika, dok je austrijsko Ministarstvo spoljnih poslova u reakciji za “Politico” istaklo da „kraljevina Mađarske ne postoji više od 100 godina i da će o tome prvom prilikom informisati i mađarske komšije“.
Srbija je prećutala.
I tad i nekoliko dana kasnije, kada se Orban navodno izvinio, ali u stvari nije.
“Fudbal nije politika. Nemojmo videti nešto čega nema. Živeli svi mađarski timovi mađarske reprezentacije, gde god da žive!“ naveo je Orban u objavi na Fejsbuku.
Mađarski premijer je i ranije u više navrata javno objavljivao kartu velike Mađarske. Orban je to uradio na svoj Fejsbuk profilu i svojevremeno kad je želeo da uputi čestitku maturantima koji su u Mađarskoj polagali test iz istorije. Samo godinu dana pre toga, na zvaničnom Tviter nalogu države Mađarske objavljena je ilustracija, odnosno stilizovani reljef kojim se sugeriše da su nakon Prvog svetskog rata i Trijanonskog sporazuma, Mađarskoj „otete“ dve trećine teritorije, uključujući 63.000 kvadratnih kilometara koje su deo današnje Hrvatske, Slovonije i Srbije, preciznije Vojvodine.
Inače, predsednik Srbije Aleksandar Vučić neretko govori o velikom prijateljstvu sa Viktorom Orbanom. U septembru je Orban u Beogradu i odlikovan. Vučić mu je uručio Orden Republike Srbije na velikoj ogrlici i rekao da je Orban bio uz Srbiju u njenim teškim trenucima, te mu se zahvalio na prijateljstvu.
Tom prilikom Vučić je rekao da je reč o najvišem priznanju koje Srbija ima i da mu je neizmerna čast što je odlikovao Orbana.
„Ovo odlikovanje dodeljujem izuzetnom prijatelju Republike Srbije za zasluge u razvijanju i učvršćivanju miroljubive saradnje i prijateljskih odnosa dve zemlje“, rekao je Vučić u Predsedništvu Srbije i Beogradu nakon dodele odlikovanja i istakao da je reč o najvišem odlikovanju Republike Srbije.
Diplomata i bivši ambasador u Belorusiji Srećko Đukić kaže da Srbija kao po pravilu ne reaguje na takve Orbanove provokacije.
“Neobjašnjivo je to zašto se ne reaguje, pogotovu imajući u vidu nivo ličnih odnosa Vučića i Orbana. Ti lični odnosi ne mogu biti iznad državnih. Tu je važno istaći još jednu stvar, mi smo nekako navikli da na sve odgovara lično Vučić, što zaista nije diplomatska praksa. A mislim da se ne čini ništa jer odnos sa Mađarskom u svojim rukama drži Vučić”, kaže Đukić i dalje navodi:
“Mi smo morali na neki način reagovati. To ne mora biti objavljeno u medijima, ali bi trebalo da bude zapisano u diplomatskoj istoriji zbog budućih odnosa dve države, ali i naših ličnih interesa. Jer, danas je šal, sutra mapa i malo po malo ideji velike Mađarske se daje život.
Istoričar Milivoj Bešlin smatra da je skandalozno to što Srbija nije reagovala.
“S jedne strane, očigledno je da vlast ne želi da provocira proruskog i autoritarnog lidera Mađarske, kojeg Aleksandar Vučić očigledno kopira u Srbiji. Oni su nesumnjivo u bliskim ideološkim, ličnim i poslovnim vezama, ali izostanak reakcije na ovu provokaciju govori i o nedostatku našeg samopoštovanja”, kaže Bešlin.
Politika Viktora Orbana je, smatra Bešlin, ekstremno desničarska i nacionalistička, revizionistička i revanšistička i teži da menja granice u regionu, a to nikada ne ide mirnim putem.
“To je jedna opasna politika koja vodi u sukob. Orban od početka svoje druge vladavine pokušava da utisne u glave i svest ljudi u Mađarskoj novu mentalnu mapu, a to je mapa tzv. Sentištvanske Mađarske, zbog čega se na trgovima mađarskih gradova pojavljuju murali i mozaici sa motivima velike Mađarske. Na taj način se šalje poruka građanima da su to stvarne granice njihove države, a ne postojeće, i tako se generiše nacionalizam i šovinizam i stvara opasna frustracija. S druge strane, državama regiona se šalje poruka da njihove granice nisu sigurne i da Mađarska ima pretenzije prema njihovoj teritoriji”, zaključuje Bešlin.
BONUS VIDEO: Aleksandar Vučić odlikovao mađarskjog premijera Viktora Orbana
Koje je tvoje mišljenje o ovoj temi?
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare