Mitropolit Amfilohije Foto: Medija centar Beograd

Mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije (Radović), koji je preminuo u petak 30. oktobra 2020. u Kliničkom centru u Podgorici, rođen je na Božić 7. januara 1938. godine u Barama Radovića u Donjoj Morači. Svetovno ime mu je bilo Risto.

Budući mitropolit osnovnu školu završio je u manastiru Morači, a Bogosloviju Sv. Save u Rakovici u Beogradu. Diplomirao je na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu 1962. godine. Uporedo sa Bogoslovskim fakultetom, studirao je klasičnu filologiju na Filozofskom fakultetu u Beogradu.

Pročitajte još:

Veliki uticaj na duhovno uzrastanje mitropolita Amfilohija izvršili su otac Justin Popović i svetogorski starac Pajsije.

Posle završenog fakulteta, postdiplomske studije nastavlja u Bernu i Rimu, gde je magistrirao na Istočnom pontifikalnom institutu (1965). Odatle odlazi u Pravoslavnu crkvu Grčke, gde boravi sedam godina i prima sveštenički čin. U tom periodu, u Atini je odbranio doktorat o Sv. Grigoriju Palami, koji je privukao pažnju ondašnje evropske teološke javnosti. Posle godinu dana provedenih na Svetoj Gori, odlazi za profesora na Pravoslavni institut Sv. Sergija u Parizu, a od 1976. godine postaje docent, pa redovni profesor na Bogoslovskom fakultetu Sv. Jovana Bogoslova u Beogradu (kasnije Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta Univerziteta u Beogradu), na katedri za Pravoslavnu pedagogiju sa metodikom nastave. U dva mandata bio je i dekan fakulteta. Doktorat Moskovske duhovne akademije primio je 2003. godine, Instituta teologije Beloruskog državnog univerziteta u Minsku 2008. godine, Pravoslavnog teološkog instituta Sv. Sergija u Parizu 2012. i Sankt-peterburške duhovne akademije 2014. godine.

Odlukom Nacionalnog komiteta društvenih nagrada Ruske Federacije 2001. godine odlikovan je i Ordenom Lomonosova, koji mu je uručen na svečanosti u Kremlju. Za počasnog člana Slovenske akademije književnosti i umetnosti izabran je 2015. godine.

Govorio je grčki, ruski, italijanski, nemački i francuski jezik, a u naučnom radu koristio je starogrčki, latinski i crkvenoslovenski.

Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve izabrao ga je maja 1985. godine za Episkopa banatskog.

Foto:EPA-EFE/BORIS PEJOVIĆ

Odlukom Svetog arhijerejskog sabora SPC episkop banatski Amfilohije decembra 1990. godine izabran je za mtropolita crnogorsko-primorskog sa sedištem na Cetinju. Svečano ustoličenje izvršio je Patrijarh srpski Pavle sa episkopima 30. decembra 1990. godine u Cetinjskom manastiru.

Mitropolit Amfilohije je bio nosilac drevnih titula: Egzarh Sveštenog trona pećkog, kao i Arhiepiskop cetinjski.

Mitropolit Amfilohije je bio član Svetog arhijerejskog sinoda SPC u više saziva. Bio je zamenik obolelog patrijarha  Pavla od kraja 2007. godine do njegove smrti, kao i mestobljustitelj Patrijaraškog trona od upokojenja patrijarha Pavla, 16. novembra 2009. do izbora novog patrijarha Irineja 22. januara 2010. godine.

Administrirao je Eparhijom raško-prizrenskom od maja 2010. godine do ustoličenja episkopa raško-prizrenskog i kosovsko-metohijskog Teodosija, krajem decembra iste godine, kao i Eparhijom buenosaireskom i južno-centralnoameričkom od njenog osnivanja u maju 2011. do danas.

Posle dugogodišnjeg protivljenja komunističke vlasti, mitropolit Amfilohije je ustoličen u Cetinjski tron u vrlo teško vreme po Mitropoliju crnogorsko-primorsku i uopšte pravoslavlje u Crnoj Gori. Većina crkava i manastira bila je zapuštena, a  Mitropolija je imala mali broj sveštenika.

Amfilohije je od samog ustoličenja krenuo u sveukupnu obnovu,  kao i podizanje novih pravoslavnih crkava i manastira u Crnoj Gori. Za poslednjih 20 godina sanirano je, rekonstruisano i izgrađeno 652 crkvena zdanja. Iz dana u dan povećavao se i broj sveštenika i monaha.

Po dolasku na Cetinjsku katedru, mitropolit Amfilohije, pokreće pitanje obnove rada Bogoslovije, ukinute od strane komunista 1945. godine. Najstarija, i po mišljenju mnogih najbolja prosvetna institucija u istoriji Crne Gore obnovila je rad u septembru 1992. g, i ubrzo postala rasadnik svešteničkog kadra i jedan od temelja duhovnog preporoda ovih prostora, a i šire.

Ubrzo po dolasku u Crnu Goru, mitropolit Amfilohije je na Cetinju osnovao Izdavačko-informativnu ustanovu „Svetigora“ u okviru koje funkcioniše Radio Svetigora, kao i Svetigora–pres, informativna agencija, koja o izveštava o svemu onome što se dešava u Mitropoliji.

Mitropolit Amfilohije se pored teologije i filosofije bavio i esejistikom, prevodilaštvom i poezijom. Objavio je desetine dela. Bio je član Udruženja književnika Srbije i Udruženja književnika Crne Gore, i dobitnik mnogih književnih nagrada.

Preminuo je 30. oktobra 2020. godine, u Kliničkom centru u Podgorici.

***

Pratite nas i na društvenim mrežama:

Facebook

Twitter

Instagram

Koje je tvoje mišljenje o ovoj temi?

Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare