Prema istorijskim svedočenjima, neki čuveni Srbi bili su homoseksualci. Bilo je među njima predsednika vlada i generala, naučnika i intelektualaca...
PROČITAJTE JOŠ
Iako u patrijarhalnim društvima vladaju uverenja koja osuđuju homoseksualizam, gej istorija u Srbiji i na Balkanu prilično je bogata. I Stari Grci su bili balkanski narod, a kod njih je najveća i najuzvišenija ljubav bila eros Afrodite Uranije, što označava ljubav prema mladićima, odnosno zrelim adolescentima „kojima počinje da raste brada“. Nasuprot njoj nalazio se eros Afrodite Pandemos, tipičan za ljude koji podjednako vole i žene i mladiće.
Ipak, ne moramo da idemo čak do Starih Grka.
Naši preci su vekovima živeli u Osmanskom carstvu, u kome je homoseksualizam bio u najmanju ruku tolerisan, pogotovo u vojničkoj sredini (setimo se opisa silovanja dečaka u Andrićevoj pripoveci „Mustafa Madžar“). Moguće je da su Srbi u to vreme povezali homoseksualizam s tuđinskom kulturom. Slično kao u engleskom, u kome reč gej potiče od reči koja znači veseljak i razuzdan i raskalašan; u srpskom je turcizam bećar danas oznaka za veseljaka i ženskaroša, a izgleda da je imala i ono drugo značenje.
Naravno, u patrijarhalnoj kulturi je homoseksualizam duboko potiskivan. Zato je verovatno na površinu otvoreno izbijala mizoginija, mržnja prema ženama.
Homoseksualizam, ipak, među Srbima nije uvek bio tako prikriven i prerušen. U 19. veku su u Beogradu postojale javne kuće s „orijentalnim merakom“, pod čime su se verovatno podrazumevali dečaci. Moderna vremena su donela i moderne homoseksualce.
Prvi srpski reporter-istraživač, Pera Todorović, bio je po svojoj prilici ujedno i prvi srpski narkoman, a optuživan je da je bio i homoseksualac. Bilo je i vrlo uglednih i društveno uspešnih homoseksualaca.
Kralj Petar Prvi se žalio do boga što mu „Mika Alas pečati sina Đorđa odastrag“. Sada je jasno zašto se ovaj veliki srpski matematičar opredelio za alternativni život među alasima, pristanišnim radnicima i ostalim marginalcima Savamale.
Možda je ova navodna romansa uticala i na to što je Đorđe Karađorđević morao da se odrekne prestola. A i njegovo ubistvo sluge koga je izbezumljen ubio udarivši ga između nogu liči na ljubavnički gnev. Na našoj najvećoj novčanici se nalazi lik dobrog prijatelja Mike Alasa, Slobodana Jovanovića, za koga se nikada nije čulo da je imao neku vezu sa ženama.
Nisu svi srpski gejevi bili miroljubivi naučnici. Najmoćniji gej u našoj istoriji bio je general Petar Živković, vođa Bele ruke, koji je bio predsednik prvih vlada za vreme šestojanuarske diktature. Inače, homoseksualizam je bio najstrože kažnjavan u Kraljevskoj vojsci. Kao što to biva, taj zakon nije važio za ovog generala, desnu ruku kralja Aleksandra. Živković je bio veliki intrigant i veoma opasan čovek.
Stasiti gardista morao je da odsluži svoj rok kod generala, čije su ime zajedno s ružnom reči za muške homoseksualce rado uzvikivali studenti na demonstracijama.
Kralj Aleksandar Karađorđević nije bio gej, mada su strogo kažnjavani ljudi koji su širili takve glasine. Verovatno je režim bio preosetljiv zbog kraljevića Đorđa.
U međunarodnom komunističkom pokretu situacija je bila drugačija. Grupa studenata s Kembridža (Filbi, Blant, Maklin, Bardžes) bila je povezana komunističkim idealima i homoseksualnom ljubavi. U jugoslovenskom komunizmu su se homoseksualci povukli u još dublju ilegalu. Osamdesetih godina je jedan istaknuti beogradski intelektualac pomenuo prava homoseksualaca na jednom partijskom skupu, ali se kasnije povukao.
Demokratizacija je, međutim, postepeno otvarala prostor za seksualni pluralizam, te se danas širom sveta održavaju Parade ponosa, godišnje festivalske proslave LGBT osoba.
Pratite portal Nova.rs i na društvenim mrežama Instagram, Fejsbuk i Tviter.
